umma1703665473

#мулоҳаза

Сал олдинроқ болажонларни китобга қизиқтириш бўйича тавсия берган эдик. Эндиги тавсия болажонларни ёзги таътилини қандай қилиб манфаатли ўтказиш ҳақида бўлади. Бунинг учун оила даврасида ўтказиладиган бир тадбирни сизларга тавсия қилмоқчиман. Оила бошлиғи ҳар ҳафтанинг бошида бир мавзу танлаб, уни оила аъзоларига эълон қилади. Ҳар ҳафта охирида оила аъзолари иштирокида тадбир ўтказилади. Иштирокчилар танланган мавзу бўйича ҳафта давомида тайёргарлик кўришади. Бу тадбирда албатта болажонлар ҳам қатнашишади. Оиланинг катталари қатнашган тадбирда, болажонлар қизиқиб қатнашишади. Топшириқни яхши топширган иштирокчиларга совғалар (имконга қараб) топширилади. Бу ишни бир марта қилиб олсангиз, кейингилари осон бўлади. Оила аъзоларининг барчаси тадбирда қатнашса, нур устига нур бўлади. Мавзулар эркин темада бўлиши мумкин. Масалан: \"Ота-онага яхшилик қилиш\", \"Жигарларга яхшилик қилиш\", \"Олдингга қўйган мақсадларинг\", \"Қайси касбни танламоқчисан?\", \"Атроф-муҳитга бўлган муносабат\", \"Телефоннинг яхши ва ёмон тарафлари\". Ёки бирон бир китобни ўқиб, тушунганини сўзлаб бериш. Иложи бўлса, иштирокчилар ўзларининг тақдимотларини (презентация) тайёрлаганлари яхши. Ҳозирги ақлли телевизорлар тақдимот қилиш учун ҳам мўлжалланган. Тақдимотни телефон ичидаги дастурларда ҳам тайёрлаш мумкин. Компьютерда бўлса яна ҳам яхши. Жуда бўлмаса тақдимотни каттароқ қоғозда тайёрлаш мумкин. Яна, овоз кучайтирадиган микрофон (150 минг сўм атрофида топса бўлади). Иштирокчиларнинг чиқишларини телефон камерасига ёзиб олинади. Болажонларга қизиқарли бўлиши учун кичикроқ саҳна ташкил қилиш ҳам мумкин.

Хўш, бу тадбир нима учун керак? Биринчидан, болажонларни эркин фикрлашга ўргатамиз. Иккинчидан, болажонлар бошқалар олдида эркин туриб сўзлашни ўрганишади. Учинчидан, қўлига микрофон олганда, саҳнага чиққанда ва камера қаршисида турганда довдираб қолмасликни ўрганади. Тўртинчидан, тақдимот қилишни ўрганади. Маҳорати ёшликдан ошиб бораверади. Бешинчидан, болангизда масъулият ошиб бораверади. Агар тадбирнинг биринчиси кўнглингиздагидай чиқмаса, яна ҳаракатни давом эттираверинг. Сизнинг бу ишингизни кўриб болажонлар ҳам ҳаракат қилаверишади. Мабодо уйингиздаги оила аъзоларингиздан бири, \"Бу нарсаларнинг нима кераги бор?\", \"Бошқа ишни қилсангиз бўлмайдими?\", \"Зарил кептими?\" каби гапларни айтса, сиз шаштингиздан қайтманг. Бир кун келиб натижани кўрганда у ҳам ўзгаради. Фақат бу тадбирни юқори савияга чиқариш ва ижобий натижага эришиш учун озгина сабр керак бўлади. Айтганча, болажонлар ҳаяжонланиб яхши иштирок эта олишмаса, сиз уларни қўллаб туринг. Камситиш, масхаралаш, уришиш асло ярамайди. Мана кўрасиз, шундай тадбирлардан кейин оилангиздаги муҳит умуман ўзгариб кетади. Ўзингизни ва оила аъзоларингизни бекорчи гапларга ва ишларга вақти ҳам қолмайди. Сиз буни албатта бошланг ва вақт ўтиб, иншааллоҳ ижобий натижани кўрасиз!

Abdulkarim Hasan

#kundaliklar

#shaxsiy_mulohaza

Ustozimning bir odatlari bor edi. Shaxsiy markablari bo'lishiga qaramay, bomdod namozi uchun masjidga piyoda borar edilar.

Bir kun gapirib qoldilar:

"Bomdoddan qaytayotgan paytim hayolimga bir fikr keldi. O'zimcha "Shu ishim juda yaxshida. Ham namozni jamoat bilan masjidda o'qiyman, ham erta tongda piyoda yurib, toza havodan nafas olib, jismoniy harakat qilib kelaman", deb o'yladim. Shu fikr hayolimga kelgan kundan boshlab aynan o'sha ibodatimda halovat yo'qoldi. O'zimdan, fikrimdan nafratlanib ketdim. Endi men har tong yolg'iz Allohning roziligi uchun emas, go'yo ertalabki badantarbiya qilish uchun masjidga ketayotgandek bo'lar edim. Bu fikrni hayolimdan chiqarib tashlagunimcha ancha qiynalganman", dedilar va amallarda niyatning muhimligi, ixlosning ahamiyati haqida so'zlarini davom ettirdilar.

Ustozimning ana shu aytganlaridan xulosa qilib, ba'zi fikrlarimni sizlarga ulashgim keldi:

Niyat va ixlos — amallarning eng nozik nuqtasi. Amalingiz xolis Alloh uchun bo'lishi nihoyatda muhim, bu hech kimga sir emas.

Alloh taolo buyurgan amallarning hech biri hikmatsiz, sababsiz emas, aslida. Har bir buyruqning o'z sababi, hikmati va mo'min uchun moddiy-ma'naviy foydasi bor. Shuningdek har bir ta'qiqlangan narsaning musulmon uchun zarari va yomonlik keltiradigan jihati bor. Lekin mo'minning maqsadi "foyda"ga erishish yohud "zarar"dan qoshich emas, Robbning roziligi. Foydaga erishish va zarardan qochish ikkilamchi maqsad.

Bugun ijtimoiy tarmoqlarning turli sahifalarida (odatda har ramazonda takrorlanadi) ro'zaning inson sog'ligi uchun foydalari bayon qilinmoqda. Bunda hech qanday shubha yo'q. Bu kabi faktlarni tabobat ham, diyonat ham qayta-qayta qayta isbotlagan. Lekin mo'minning ro'zadan ko'zlagan maqsadi sog'ligini tiklash emas. Niyatingizga bu aralashib qolmasin.

Biz Allohning amrlarini bizga foyda bo'lgani uchun emas, Alloh buyurgani uchun bajaramiz. Uning harom qilgan narsalaridan esa bizga zararligi uchun emas, U qaytargani uchun qaytamiz. Bu bizning birlamchi maqsadimiz. Qolganlari esa ikkilamchi yoki undan ham keyin. Ikkilamchi natijalarga intilish bosh maqsadimiz o'rniga o'tib qolmasin. Agar niyatimizda buzilish bo'lsa, ya'ni bosh maqsad qolib, ikkilamchi natijalar ortidan ergashadigan bo'lsak, amalimizdan ixlos kamayadi. Bu esa ustoz aytganlaridek, ana o'sha ibodatning halovatini ham ketkazadi.

Aslida ro'zaning sog'lik uchun foydalarini, namozning tana uchun, ruhiyat uchun yaxshi ta'sir qilishini, zakotning ijtimoiy munosabatlarni me'yorga keltishini va hokazo amallar ortidan keladigan ijobiy natijalarni musulmon bo'lmaganlarga uqtirish va ularni Islomga bo'lgan qiziqishlarini orttirish uchun nihoyatda foydali. Lekin haqiqiy mo'min uchun birlamchi maqsad — Allohning roziligi muhim.