Naima Xoʻjayor

ИЛМДА СОБИТЛИК

Уламолар ҳақиқий олимнинг тўртта муҳим сифатларини баён килганлар:

التَّقْوَى فِيمَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ اللَّهِ تَعَالَى

1. Ўзи билан Аллоҳ таоло ўртасида тақво қилиш.

التَّوَاضُعُ فِيمَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ النَّاسِ

2. Ўзи билан одамлар ўртасида тавозе ва камтарлик қилиш.

الزُّهْدُ فِيمَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ الدُّنْيَا

3. Ўзи билан дунё ўртасида зоҳидлик

қилиш.

الْمُجَاهَدَةُ فِيمَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ نَفْسِهِ

4. Ўзи билан нафси ўртасида мушоҳада килиш.

بسم الله الرحمن الرحيم

ЯХШИ НИЯТ

Диннинг ҳар бир ишида ният холис бўлиши лозим. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай марҳамат қиладилар:

إِنَّمَا الْأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ

Яъни: "Албатта, амаллар ниятларга боғликдир" (Имом Бухорий ривояти).

Банданинг нияти қандай бўлса, унинг натижаси ҳам унга мувофиқ бўлади. Ҳазрати Умар розияллоҳу анҳу:

لا عَمَلَ لِمَنْ لَا نِيَّةَ لَه

Яъни: "Нияти йўқнинг амали йўқ" дейдилар. Кимнинг нияти тўғри бўлмаса, амалининг фойдаси бўлмайди.

Яҳё ибн Касир раҳматуллоҳи алайҳ: "Ният қилишни ўрганинг. Чунки бу амал қилишдан кўра жуда муҳимроқдир" дейдилар.

Довуд Тоий раҳматуллоҳи алайҳ: "Айнан холис ният барча яхшиликлар калитидир" дейдилар.

Суфён Саврий раҳматуллоҳи алайҳ: “Мен ўз ниятимдан кўра бошқа бирор нарсани назорат қилмайман. Чунки ният тинимсиз ўзгариб туради" дейдилар.

Юсуф ибн Асбот раҳматуллоҳи алайҳ: "Ният бузилишидан сақланиш амал қилувчилар учун ибодатлар қилишдан кўра яхширокдир" дейдилар.

Абдуллоҳ ибн Муборак раҳматуллоҳи алайҳ: "Арзимас деб қаралган жуда кўп амаллар ният тўғри бўлиши билан улуғ маъно касб этади. Кўпинча жуда катта деб қаралган амаллар ният бузилиши туфайли оддий бўлиб қолади" дейдилар ("Жомиъул-улум вал-ҳикам", 12).