“Jadidlarimizni targʻib qilamiz” , deb aslida buning teskarisini qilayotganimizni anglamayapmiz.
Qachon Jadidlar masalasiga toʻxtalsak, albatta ularning mazlum, ezilgan, abgor va eng achinarlisi, “MILLIY QAHRAMON” larimizning magʻlub qiyofalari aks etgan rasmlarini tirkayveramiz.
Maqolalar, postlar, maʼruzalarning hammasi jadidlarning qatagʻon qilingan davri, NKVD tomonidan ayovsiz qiynoqlarga solingani, oxir-oqibat otib yuborilgani toʻgʻrisida boʻladi.
Jadidlar haqida ishlangan filmlarning aksariyati ogʻzi-burni qonga boʻyalgan millat oydinlari, qovogʻi uyilgan, har gapida stol mushtlaydigan NKVD xodimlari bilan boshlanadi.
Jadidlarimizning fojiali taqdirlari butun millatimizni qaygʻuga solishi tabiiy. Lekin, ular magʻlub edilarmi ?!
Yoʻq! Aslida Jadidlar Gʻolib edilar!
Ularni jisman yenga olishgan, ammo gʻoyaviy emas. Agar gʻoyaviy yenga olganlarida, oʻldirmagan boʻlardilar. Bunga “oʻlmay qolgan”larning ijodlari qanday gullab-yashnagani ham yaqqol misol boʻla oladi.
Nima, Qodiriy 1935-yilda tugʻilib, 1938-yilda otilganmi? Choʻlpon 1937-yilda tugʻilib, 1938-yilda otilganmi? Usmon Nosir-chi? Ularning ijodi gullab-yashnagan boʻlmaganmi?
Bolaliklari, yoshliklari boʻlmaganmi? Qodiriy qanday Qodiriy boʻldi? U qaysi buloqlarning suvidan simirib ulgʻaygan? Uni nima uchun qatagʻon qilishdi? Nima uchun butun boshli tuzum birgina yozuvchini yenga olmadi?
Sulton Abdulhamid aslida Usmonli sultonlar ichidagi eng koʻp tanazzulga uchragani, Usmonlilar imperiyasi inqirozini boshlab bergani emasmi? Aynan u bilan buyuk saltanat poyoniga yetmadimi? Endi eʼtibor bilan bir qarang-chi, turklar Abdulhamidni qanday qiyofada koʻrayapti va boshqalarga ham koʻrsatyapti? Magʻrur, viqorli, salobatli. U haqidagi film yoki seriallarni tomosha qilarkansiz “Sulton Abdulhamid maʼnan va gʻoyaviy jihatdan yengilmagan buyuk hukmdor boʻlgan!” degan xulosani olasiz. Nafaqat xulosa olasiz, balki bunga ishonasiz ham. Ishontirilasiz!
Jadidlar haqida soʻz borganda, albatta qatagʻon yillarini eslamay oʻtishning imkoni yoʻq. Ammo oydinlarimizning hayoti faqat qatagʻondan iborat boʻlmagan, qatagʻon ular umrining soʻngi, fojiali yakuni xolos. Ular millat uchun yonib yashagan, magʻrur va yengilmas boʻlganlar.
Biz oʻz kitoblarimiz, maqolalarimiz hamda filmlarimizda jadidlarning ana shunday qiyofalarini chizishimiz kerak.
MAGʻRUR va GʻOLIB!
© Жаҳонгир Аҳмедов
“Jadidlarimizni targʻib qilamiz” , deb aslida buning teskarisini qilayotganimizni anglamayapmiz.
Qachon Jadidlar masalasiga toʻxtalsak, albatta ularning mazlum, ezilgan, abgor va eng achinarlisi, “MILLIY QAHRAMON” larimizning magʻlub qiyofalari aks etgan rasmlarini tirkayveramiz.
Maqolalar, postlar, maʼruzalarning hammasi jadidlarning qatagʻon qilingan davri, NKVD tomonidan ayovsiz qiynoqlarga solingani, oxir-oqibat otib yuborilgani toʻgʻrisida boʻladi.
Jadidlar haqida ishlangan filmlarning aksariyati ogʻzi-burni qonga boʻyalgan millat oydinlari, qovogʻi uyilgan, har gapida stol mushtlaydigan NKVD xodimlari bilan boshlanadi.
Jadidlarimizning fojiali taqdirlari butun millatimizni qaygʻuga solishi tabiiy. Lekin, ular magʻlub edilarmi ?!
Yoʻq! Aslida Jadidlar Gʻolib edilar!
Ularni jisman yenga olishgan, ammo gʻoyaviy emas. Agar gʻoyaviy yenga olganlarida, oʻldirmagan boʻlardilar. Bunga “oʻlmay qolgan”larning ijodlari qanday gullab-yashnagani ham yaqqol misol boʻla oladi.
Nima, Qodiriy 1935-yilda tugʻilib, 1938-yilda otilganmi? Choʻlpon 1937-yilda tugʻilib, 1938-yilda otilganmi? Usmon Nosir-chi? Ularning ijodi gullab-yashnagan boʻlmaganmi?
Bolaliklari, yoshliklari boʻlmaganmi? Qodiriy qanday Qodiriy boʻldi? U qaysi buloqlarning suvidan simirib ulgʻaygan? Uni nima uchun qatagʻon qilishdi? Nima uchun butun boshli tuzum birgina yozuvchini yenga olmadi?
Sulton Abdulhamid aslida Usmonli sultonlar ichidagi eng koʻp tanazzulga uchragani, Usmonlilar imperiyasi inqirozini boshlab bergani emasmi? Aynan u bilan buyuk saltanat poyoniga yetmadimi? Endi eʼtibor bilan bir qarang-chi, turklar Abdulhamidni qanday qiyofada koʻrayapti va boshqalarga ham koʻrsatyapti? Magʻrur, viqorli, salobatli. U haqidagi film yoki seriallarni tomosha qilarkansiz “Sulton Abdulhamid maʼnan va gʻoyaviy jihatdan yengilmagan buyuk hukmdor boʻlgan!” degan xulosani olasiz. Nafaqat xulosa olasiz, balki bunga ishonasiz ham. Ishontirilasiz!
Jadidlar haqida soʻz borganda, albatta qatagʻon yillarini eslamay oʻtishning imkoni yoʻq. Ammo oydinlarimizning hayoti faqat qatagʻondan iborat boʻlmagan, qatagʻon ular umrining soʻngi, fojiali yakuni xolos. Ular millat uchun yonib yashagan, magʻrur va yengilmas boʻlganlar.
Biz oʻz kitoblarimiz, maqolalarimiz hamda filmlarimizda jadidlarning ana shunday qiyofalarini chizishimiz kerak.
MAGʻRUR va GʻOLIB!
© Жаҳонгир Аҳмедов
3
2
2
