Боши қотиб қолди, нима қилишни ҳам билмайди. Уйида тинчлик йўқ, хотиржамлик йўқ. Ўзи-ку шу болам-чақам деб юради, топганини оиласига ташийди. Бахтли бўлиш учун нима қилиш керак бўлса, имкониятидан келиб чиқиб, ҳаммасини қилади. Шунда ҳам тинчлик бўлмайди. Аёли орзу-хавасга берилган. Хар куни бирон нарса олиш, бирон буюм олишни ёқтиради. Тез-тез уйининг холатини ўзгартириб, янги парда, янги юмшоқ ўриндиқлардан қўйиб турса. Овқат қилмаса, кўчадан олиб еса, хатто ётоғини ҳам тозаламасада, бирон одам келиб ёки эри тозалаб қўйса. Ўзининг ҳаёлида ўйлайди, икки ўғил туғиб қўйдим, шуларга қарашнинг ўзи машаққат, мендан бундан ортиқ нарса талаб қилиши хато, дея ўзини ўзи овутади. Эр аллақачон ажрашиб кетишни ўйлаган, фақатгина болалари бунга тўсиқ бўлганди. Эр кўчада юраркан, атрофдаги ажрашган оилаларнинг болаларини кўриб, улар бир аҳволда юришларини кўриб, эртага ўз болалари ҳам шундай холатга тушишини ўйлади ва сабр қилишини, намозларида сўраса, ўзгариш бўлишига ишонди. Бу орада баъзи дўстларига масласлаҳат солди, бошқаларнинг тутган йўлларини ўрганди, кўрдики асосий қисм эркаклар бундай холатда ажрашиб кетар экан. Бу йўл бунга тўғри келмади. Ҳаётимда фарзандларими чиройли тарбия қилиб, уларни Исломда ўстирсам, мен учун бахт бу бўлади дея, ўзини овутишни бошлади. Дунё неъматларини ичида энг яхшиси, солиҳа ва дунёга мехр қўймаган аёл эканлигини англаб етди. Бундай аёллар қаерда дейсиз, хозирги кунда ҳамма ўзи билади, уйида нима бўлаётганини. Бир ахмоққа, бир чақмоқ деганларидайда, деди ўзига ўзи.
Хар қанча сабр қилмасин, уддасидан чиқолмади. Мажбур бошқа давлатга кетди, аёлининг орзу хаваслари ва фарзандларининг келажагига уч-тўрт сўм ишлагани. Эркак киши уйидан қанча узоқлашса, бошқа аёллар бошига келса, оиласини бир муддатга бўлса ҳам унитаркан ёки тўйиб кетганиданми қўнғироқлар ҳам қилмай қўйди. Аввалига ўғиллари билан гаплашгандан сўнг, кўз ёш тўкиб, бироз йиғлаб олаётганди. Икки йил ичида хотини уни тиня қўймади, хатто-ки келишига ҳам кўнмади. Хар гаплашганда жовраб, тинмай камини айтиб, пул юборинг дейдиган хотинидан безор бўлганди. Шундай кунларда унинг кўнглига ёқадиган аёл учраб қолди, бироз ўйланди, истиҳора қилди, дуоларида сўради, мен учун хайрли бўлса бергин, бўлмаса узоқ қилгин дея. Бироз вақтдан сўнг унга уйланиб, тинч-тотув оила қандай эканлигини хис қилди. Бу орада ватанда қолган аёли яна қулоқ-миясини еб, тинмай қўнғироқ қилиб камини айтаётганди, шу ернинг ўзида унинг жавобини берди. Болаларимни менга бер, мен ўзим яхши қарайман дейишига кўнмай, уларни бермади, ўз билган йўлини тутиб, уларнинг тарбияси, хатто ўз яқинлари ҳам ёмон кўрадиган даражага келишига сабаб бўлди.
Боши қотиб қолди, нима қилишни ҳам билмайди. Уйида тинчлик йўқ, хотиржамлик йўқ. Ўзи-ку шу болам-чақам деб юради, топганини оиласига ташийди. Бахтли бўлиш учун нима қилиш керак бўлса, имкониятидан келиб чиқиб, ҳаммасини қилади. Шунда ҳам тинчлик бўлмайди. Аёли орзу-хавасга берилган. Хар куни бирон нарса олиш, бирон буюм олишни ёқтиради. Тез-тез уйининг холатини ўзгартириб, янги парда, янги юмшоқ ўриндиқлардан қўйиб турса. Овқат қилмаса, кўчадан олиб еса, хатто ётоғини ҳам тозаламасада, бирон одам келиб ёки эри тозалаб қўйса. Ўзининг ҳаёлида ўйлайди, икки ўғил туғиб қўйдим, шуларга қарашнинг ўзи машаққат, мендан бундан ортиқ нарса талаб қилиши хато, дея ўзини ўзи овутади. Эр аллақачон ажрашиб кетишни ўйлаган, фақатгина болалари бунга тўсиқ бўлганди. Эр кўчада юраркан, атрофдаги ажрашган оилаларнинг болаларини кўриб, улар бир аҳволда юришларини кўриб, эртага ўз болалари ҳам шундай холатга тушишини ўйлади ва сабр қилишини, намозларида сўраса, ўзгариш бўлишига ишонди. Бу орада баъзи дўстларига масласлаҳат солди, бошқаларнинг тутган йўлларини ўрганди, кўрдики асосий қисм эркаклар бундай холатда ажрашиб кетар экан. Бу йўл бунга тўғри келмади. Ҳаётимда фарзандларими чиройли тарбия қилиб, уларни Исломда ўстирсам, мен учун бахт бу бўлади дея, ўзини овутишни бошлади. Дунё неъматларини ичида энг яхшиси, солиҳа ва дунёга мехр қўймаган аёл эканлигини англаб етди. Бундай аёллар қаерда дейсиз, хозирги кунда ҳамма ўзи билади, уйида нима бўлаётганини. Бир ахмоққа, бир чақмоқ деганларидайда, деди ўзига ўзи.
Хар қанча сабр қилмасин, уддасидан чиқолмади. Мажбур бошқа давлатга кетди, аёлининг орзу хаваслари ва фарзандларининг келажагига уч-тўрт сўм ишлагани. Эркак киши уйидан қанча узоқлашса, бошқа аёллар бошига келса, оиласини бир муддатга бўлса ҳам унитаркан ёки тўйиб кетганиданми қўнғироқлар ҳам қилмай қўйди. Аввалига ўғиллари билан гаплашгандан сўнг, кўз ёш тўкиб, бироз йиғлаб олаётганди. Икки йил ичида хотини уни тиня қўймади, хатто-ки келишига ҳам кўнмади. Хар гаплашганда жовраб, тинмай камини айтиб, пул юборинг дейдиган хотинидан безор бўлганди. Шундай кунларда унинг кўнглига ёқадиган аёл учраб қолди, бироз ўйланди, истиҳора қилди, дуоларида сўради, мен учун хайрли бўлса бергин, бўлмаса узоқ қилгин дея. Бироз вақтдан сўнг унга уйланиб, тинч-тотув оила қандай эканлигини хис қилди. Бу орада ватанда қолган аёли яна қулоқ-миясини еб, тинмай қўнғироқ қилиб камини айтаётганди, шу ернинг ўзида унинг жавобини берди. Болаларимни менга бер, мен ўзим яхши қарайман дейишига кўнмай, уларни бермади, ўз билган йўлини тутиб, уларнинг тарбияси, хатто ўз яқинлари ҳам ёмон кўрадиган даражага келишига сабаб бўлди.
