1
1
Comment
Share
11Бир қарич бўлманг!
Айтадилар-ки, илм уч қаричдир:
1. Агар инсон илмнинг дастлабки қаричини ўрганса - кибрланади.
2. Илмнинг иккинчи қаричини ўрганса, у камтар ва тавозеъли бўлади.
3. Илмнинг учинчи қаричини ўрганса, у ҳали ҳеч нарса билмаслигини англаб етади.
(Бакр Абу Зайд. «Ҳиляту толиб ал-илм», 79-бет.)
Шундан маълум бўлади-ки, аҳли илмлар ичида мутакаббирлар мавжудлиги улар ҳали илмнинг аввалги қаричидан ўтмаганидир.
Одамларнинг кўпи шу «бир қарич» турига киради. Илмнинг дастлабки қаричига кирадида, сўнг илмни даъво қилиб (ўзини олимман деб, бу илм денгизига ҳали кирмасдан, улкан илм денгиздан) тез чиқишга шошилишади. Натижада талашиб-тортишиб, бошқаларни айблайди. Ваҳоланки, у илмнинг бир қаричидан чиққан (ҳали пишмаган мева ва қичқиришни билмаган жўжа) бўлади.
Илмнинг биринчи қаричига кирганларнинг энг катта мусибати ақллари бўм-бўшлигидир. Илмга шижоат билан кирадиларда, ақллари бўшлиги боис илмнинг биринчи қаричи уларни танг аҳволга солиб қўяди, натижада бир қарич илм уларни эгаллайди, сўнг уларни бошқаради, хато-камчиликка ундайди, хоҳлаган кўйига солади.
Анас ибн Моликдан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам дедилар: “Бу дин мустаҳкам-пишиқдир. Унда мулойимлик билан юринглар”» (Имом Аҳмад ривояти).
Яъни: Бу динни бирданига ўрганиб, тоқатдан ташқари нарсани юклаб ўзингларни қийнаманглар! Аста-секин, мулойимлик билан ўрганиб амал қилинглар!
Илмнинг маҳсули уч иш билан бўлади:
1. Тўғри ва ишончли маълумот;
2. Тўғри амал қилиш;
3. Оламлар Рабби Аллоҳдан қўрқиш.
Шулар билан соғлом илм ҳосил бўлади.
Илмадаги бир қаричнинг хатари шуки, кўпинча улар тўғри маълумот олиб, унга амал қилмайдилар ва Аллоҳ таолонинг ушбу оятига кириб қоладилар:
«Қилмаган нарсангизни гапиришингиз Аллоҳнинг наздида қаттиқ ёмон кўрилгандир» (Соф сураси, 3-оят) .
Саҳобалар Қуръонни оятма-оят ўрганиб амал қилишар эди.
Бир қаричларнинг хатари - улар кўп маълумот олишадида, кейин тортишади, талашади, ўзини билағон кўрсатади. Лекин амалда зиёнга учрайдилар, муваффақ бўлмайдилар. Аллоҳ таолодан қўрқиш неъматидан маҳрумдирлар. Афсуски, бугунги мусулмонларнинг ҳолати шундай.
Иймон тасдиқ ва амалдир. Амалсиз қуруқ маълумот фойда бермайди.
Илмда бир қарич бўлишдан эҳтиёт бўлинг! Ўзингизни моҳир сузувчиман деб ҳисоблаб, бу илм денгизида чўкиб кетманг!
Аллоҳ таоло барчамизни ўзининг ҳидоятидан айирмасин, фойдали илм берсин ва унга амал қиладиган солиҳлардан қилсин! Кибр ва риёдан ўзи сақласин!
©️ Mohamed Yousef
11Comment has been successfully reported
The post has been successfully added to your timeline!
You have reached your limit of 100000 friends!
File size error: The file exceeds the allowed limit (9 GB) and can not be uploaded.
Your video is being processed,
We’ll let you know when it's ready to view.
It's impossible to upload the file: This file type is not supported.
We have detected adult content on the uploaded image,
therefore we have declined the uploading process.
To get a verification (tick) on the Islamic social network Umma Life, you must meet at least one of the following criteria: 1. Social network activity: Participants seeking verification must be active users of the social network. At least one useful message must be posted per day, and the message topics can be non-religious. 2. A well-known Islamic blogger or Muslim: If you are a well-known Islamic blogger or Muslim, even if your activities are not related to religious topics on the Internet, you can also apply for verification. 3. A large number of subscribers or active religious pages: If you have a lot of subscribers on social networks or you actively manage useful religious pages, this can also be a basis for getting verified. If you meet at least one of these criteria, submit an application for verification on the Islamic social network Umma Life via private message https://ummalife.com/ummalife and your account will be reviewed by the social network administration.